Działalność naukowa

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania

Książka omawia teorię i praktykę stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Przepisy tej
obowiązującej od 2016 r. normy, definiując pojęcie unikania opodatkowania, wyznaczają zakres skuteczności działań podatników ukierunkowanych na minimalizację ciężaru podatkowego na gruncie większości podatków obowiązujących w Polsce.

Autor szczegółowo charakteryzuje każdy z warunków, który musi być spełniony, aby klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania mogła znaleźć zastosowanie, a tym samym by podatnik został pozbawiony korzyści podatkowej. Wskazuje również, jak stosowanie klauzuli wpisuje się w model wykładni prawa oraz jaka pozostaje relacja tej normy do innych norm antyabuzywnych. Omawia on też skutki zastosowania klauzuli charakteryzując konsekwencje, które może ponieść podatnik unikający opodatkowania. W książce przedstawiono także instytucje i procedury powiązane z klauzulą. Czytelnik znajdzie w niej m.in. omówienie postępowania wymiarowego związanego ze stosowaniem ogólnej normy antyabuzywnej, procedury cofnięcia skutków unikania opodatkowania czy charakterystykę postępowań w sprawie wydania opinii zabezpieczających. Publikacja podsumowuje również dotychczasową praktykę stosowania klauzuli ogólnej.

Książka stanowi pierwsze tak kompleksowe podejście do analizy klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Całościowe spojrzenie, obejmujące osadzenie normy w kontekście krajowym i międzynarodowym oraz omówienie dotychczasowej praktyki jej stosowania pozwala na dostrzeżenie problemów i powiązań, które nie zawsze można zidentyfikować gdy patrzy się na poszczególne elementy związane ze stosowaniem wskazanej instytucji w oderwaniu od siebie. Zestawienie teorii i praktyki daje też autorowi asumpt do dokonania oceny konstytucyjności przepisów klauzuli.

Strona wydawnictwa: https://www.profinfo.pl/sklep/klauzula-przeciwko-unikaniu-opodatkowania,490582.html

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania: Komentarz do przepisów materialnoprawnych

Komentarz poświęcono omówieniu regulacji materialnoprawnych klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania (art. 119a – 119f Ordynacji podatkowej). W publikacji przedstawiono przesłanki stwierdzenia oraz skutki zaistnienia unikania opodatkowania.

Analizie poddano m.in. następujące warunki stosowania klauzuli: warunek osiągnięcia korzyści podatkowej, istotności celu działania podatnika w postaci dążenia do uniknięcia opodatkowania, nadużycia prawa podatkowego i sztuczności zrealizowanych działań. Przedstawiono kwestie intertemporalne związane ze stosowaniem klauzuli. Uwagę poświecono również skutkom zastosowania normy przeciwko unikaniu opodatkowania, wskazując na istotę opodatkowania fikcyjnego stanu faktycznego w postaci czynności odpowiedniej względnie braku dokonania czynności.

Google books (otwarty dostęp): https://www.google.pl/books/edition/Klauzula_przeciwko_unikaniu_opodatkowani/3hJ2DwAAQBAJ


Granice optymalizacji podatkowej  przed wejściem w życie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania 

Książkę poświęcono omówieniu prawnych granic optymalizacji podatkowej przed wejściem w życie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Autor analizuje w niej czy przepisy obowiązujące przed 15 lipca 2016 r. ograniczały w jakiś sposób podatnika w podejmowaniu działań zmierzających do obniżenia lub wyeliminowania obciążeń fiskalnych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

W publikacji przedstawiono wybrane struktury wdrażane przez podatników w celu optymalizacji ich rozliczeń podatkowych oraz zaprezentowano stanowiska doktryny i orzecznictwa dotyczące możliwości zwalczania unikania opodatkowania z wykorzystaniem instytucji prawa podatkowego. W książce przeanalizowano również czy ważność czynności cywilnoprawnych, realizowanych przez podatników w celu obniżenia ciężaru podatkowego, może być kwestionowana w oparciu o: instytucje sprzeczności czynności cywilnoprawnej z ustawą,  instytucje obejścia prawa lub kryteria wskazane w art. 5 kc, a więc sprzeczność czynności z zasadami współżycia społecznego lub społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa.

Publikacja stanowi przedruk rozprawy doktorskiej, obronionej przez autora w listopadzie 2016 r. na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu pt. Cywilnoprawne granice optymalizacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Analiza struktur planowania podatkowego)

• Przedawnienie deliktu dyscyplinarnego popełnionego przez doradcę podatkowego (preprint) 
• Niedookreśloność klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania nie stanowi podstaw do jej arbitralnego stosowania. Glosa krytyczna do wyroku NSA z 11.1.2022 r., II FSK 1261/21, Monitor Podatkow 2/2023 (współautorstwo z: Aleksandra Młoczkowska-Schulz)
• Globalny podatek minimalny. O istocie filaru II międzynarodowej reformy podatkowej z perspektywy UE, Przegląd Podatkowy 6/2023 (współautorstwo z: Michał Stępień)
• May a Country Tax a Subsequent Restructuring Under the Merger Directive?, EC Tax Review 2/2023, s. 56-66 (współautorstwo z: Mateusz Wicher)
• Podatek od przerzuconych dochodów po nowelizacji, Kwartalnik Doradca Podatkowy 1/2023, s. 22 (Współautorstwo z: Michał Stępień)
• Projekt dyrektywy o zapobieganiu nadużywaniu przedsiębiorstw fasadowych do celów podatkowych, Przegląd Podatkowy 12/2022, s. 26 (Współautorstwo z Mateusz Wicher)
• Cienka granica między zwalczaniem unikania opodatkowania i prawotwórstwem oraz dyskryminacją Uwagi na tle rozstrzygnięć dotyczących wydzielenia spółek w celu uniknięcia podatku od sprzedaży detalicznej, Kwartalnik Doradca Podatkowy 2/2022, s. 9
• Wymiana udziałów po 1.01.2022 r., Przegląd Podatkowy 9/2022 (Współautorstwo z Mateusz Wicher)
• Opodatkowanie połączeń po 1.01.2022 r., Przegląd Podatkowy 7/2022 (Współautorstwo z Mateusz Wicher)
• Relacje pomiędzy kryterium intertemporalnym i kryteriami merytorycznymi stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 120 września 2021 r., sygn. III SA/Wa 584/21, Kwartalnik Prawa Podatkowego 2/2022, s. 89-108.
• Podatek od przerzuconych dochodów – interpretacyjna łamigłówka, Kwartalnik Doradca Podatkowy Wydanie Specjalne/2022, s. 18-33.
• Retroaktywne stosowanie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania w opiniach Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania, Kwartalnik Prawa Podatkowego 4/2020 (Współautorstwo z Michał Stepien)
• Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania: norma, do której stosowania zobowiązany jest podatnik, czy regulacja stosowana wyłącznie przez organ podatkowy?, Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 4/2021 (Współautorstwo z Jakub Pietrusiewicz)
• Sprzeczność korzyści podatkowej z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu jako samodzielna przesłanka stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, Przegląd Podatkowy 12/2021
• Jak przeciąć wężeł gordyjski? Jeszcze o opodatkowaniu pożyczek – zwolnienie z VAT czy PCC?, Przegląd Podatkowy 10/2021 (Współautorstwo z: J. Hawrysz)
• Czy przy korekcie JPK_VAT należy złożyć czynn żal?, Kwartalnik Doradca Podatkowy 2/2021
• Czy przy korekcie JPK_VAT należy złożyć czynn żal?, Kwartalnik Doradca Podatkowy, Materiał Specjalny Wiosna 2021, s. 2-4 (Współautorstwo z Beata Grodowska)
• Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania nie oznacza zakazu optymalizacji podatkowej. Glosa krytyczna do odmowy wydania opinii zabezpieczającej z dnia 28 maja 2020 r. DKP3.8011.8.2019, Kwartalnik Prawa Podatkowego 4/2019
• Przepisy o przeciwdziałaniu powstawaniu rozbieżności hybrydowych a podatnicy kontrolowani bezpośrednio lub pośrednio przez inwestorów z USA, Przegląd Podatkowy 12/2020 (Współautorstwo z K. Dziadosz)
• Dlaczego przesłanki „sprzeczności korzyści podatkowej z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu” nie należy nazywać „samospełniającą się”, Monitor Podatkowy 10/2020  (współautorstwo: T. Cebula)
• Korekta cen transferowych. W jakich sytuacjach mamy z nią do czynienia, a w jakich możemy dokonać korekty na zasadach ogólnych?, Przegląd Podatkowy 10/2020 (Współautorstwo z E. Wilczyńska)
• Jeszcze o koszcie jako wydatku związanym z przychodami. Racjonalność działania podatnika jako przesłanka rozpoznania kosztu podatkowego, Kwartalnik Prawa Podatkowego 4/2018 (publikacja 2020)
  
• Implementacja dyrektywy ATA2 w zakresie przeciwdziałania powstawaniu rozbieżności hybrydowych, Przegląd Podatkowy 4/2020 (współautorstwo z: K. Dziadosz)
• Przełamanie rezultatów wykładni językowej zgodnie z zasadą nadrzędności konstytucji, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 3/2019
• Zasady i wartości konstytucyjne jako źródło dyrektyw wykładni. Mechanizm ważenia rezultatów stosowania dyrektyw wykładni, Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia 4/2019
• Tożsamość stanu faktycznego i prawnego jako wymóg konieczny zmiany decyzji na mocy, której strona nabyła prawo w trybie art. 155 kpa, Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia 2/2019
• Wybrane problemy intertemporalne związane ze stosowaniem przepisów o raportowaniu schematów podatkowych (MDR), Praktyka Podatkowa 2/2019
• Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania jako norma znajdująca do 31 grudnia 2018 r. zastosowanie ex lege, Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia 1/2019
• Zmiany w przepisach klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania wchodzące w życie w 2019 r., Praktyka Podatkowa 1/2019
• Sprzeczność korzyści z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej jako przesłanka stosowania klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania, Polski Przegląd Nauk Społecznych 2018
• Skutki podatkowe, na gruncie podatku od towarów i usług, względnie bezskutecznej czynności cywilnoprawnej przenoszącej własność rzeczy, Praktyka Podatkowa 1/2018
• Charakter bezskuteczności czynności przenoszącej własność stwierdzonej na podstawie przepisów prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego w świetle celu tych postępowań, Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia 4/2018
• Wpływ wystąpienia zobowiązań spornych, których wartość, łącznie z innymi zobowiązaniami, przekracza wartość majątku spółki, na jej działalność. Uwagi na kanwie art. 302 § 1 kodeksu karnego., Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia 2/2018
• Trwające postępowania sądowe jako przesłanka wykluczająca możliwość uznania likwidacji spółki z o.o. za zakończoną, a tym samym wykreślenia jej z KRS. Glosa krytyczna do postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu z 31 stycznia 2017 r. (X Ga 765/16), Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia 1/2018
• Udostępnianie broni i amunicji przez jej właściciela osobom trzecim, na gruncie ustawy o broni i amunicji, Polski Przegląd Nauk Społecznych, 27 czerwca 2017 r.
• Problematyka intertemporalna stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, Przegląd Podatkowy 7/2017
• Hipoteza normy klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania, Praktyka Podatkowa 1/2016
• Zarys pojęcia kapitału zakładowego, Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia 3/2015
• Wybrane zagadnienia związane z opodatkowaniem arbitrów / sędziów sądów polubownych, Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia 1/2015
• Opodatkowanie wynagrodzenia syndyka, nadzorcy sądowego i zarządcy, Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 4/2014 (współautor: P. Filipiak)
• Problematyka obowiązku dokonania przez upadłego korekty odliczonego podatku VAT, Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 2/2014
• Wzrost stawek czynszu najmu jako konsekwencja wprowadzenia niektórych form ochrony praw lokatorów, Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 4/2014
• Skutki zapłaty zobowiązania podatkowego przez osobę trzecią. Glosa do uchwały NSA I FPS 8/07, Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 3/2013
• Dywidenda w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością–wybrane zagadnienia, Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 1/2013
• Tooling jako środek trwały dla celów podatkowych, Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 3/2012
• Uchwały zgromadzenia wspólników podjęte poza granicami Polski, Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 2/2012
• Motion for ban on conducting economic activity or on serving as a member of supervisory board, representative or proxy of a commercial company or partnership, state enterprise, cooperative, foundation or association in Polish insolvency law., Polish Review of Social Science, 11 Maj 2012 r.
• Optymalizacja podatkowa z wykorzystaniem instytucji obniżenia kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością poprzez zmniejszenie wartości nominalnej jej udziałów, Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 1/2012
• Problematyka opodatkowania akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej, Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 4/2011

• • Odmowa wydania interpretacji ze względu na uzasadnione przypuszczenie unikania opodatkowania i jej kontrola przez sąd administracyjny,XI Ogólnopolska Konferencja Naukowa Prawa Podatkowego „Współczesne problemy prawa podatkowego”, Zakopane, 8 października 2023 r.
  • Implementation of Pilar II and its impact on state incentives – is EU at a disadvantage?, Taxes of Tomorrow. Directions of tax law development in European countries, Uniwersytet Śląśki, 22 września 2023 r.
  • Konstrukcja podatku minimlalnego w świetle zasad modelowych oraz wytycznych OECD, Uniwersytet Wrocławski, 16 czerwca 2023 r. 
  • Przesłanka korzyści podatkowej,  Forum dyskusyjne GAAR, Warszawa (SGH), 20 kwietnia 2023 r.  
  • Wystąpienie Przesłanka celu i sztuczności w świetle orzecznictwa TSUE i wymogów dyrektywy (Panel: Czy GAAR spełnia standardy międzynarodowe), Doświadczenia w wykładni i stosowaniu klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania (GAAR) na tle uwarunkowań ustrojowych i międzynarodowych, Warszawa (SGH), 19 kwietnia 2023 r.
  • Panel: GAAR a Konstytucja RP: czy Trybunał Konstytucyjny byłby dzisiaj tak samo „surowy” jak dwie dekady temu? [Organizator dyskusji panelowej i moderator] , Doświadczenia w wykładni i stosowaniu klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania (GAAR) na tle uwarunkowań ustrojowych i międzynarodowych, Warszawa (SGH), 19 kwietnia 2023 r.
  • MDR a tajemnica zawodowa – wnioski dla Polski (wyrok TSUE 8.12.2022, C-694/20), Toruński Przegląd Orzecznictwa Podatkowego, Toruń 10-11 marca 2023 r.
  • Panel: Wpływ wadliwości działania organów na bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, Przedawnienie w prawie podatkowym, Poznań 29-30 września 2022 r.
  • GAAR a ochrona praw podatnika. Wybrane zagadnienia, Prawa podatnika w prawie polskim i prawie Unii Europejskiej, Kraków 19-20 czerwca 2022 r.
  • GAAR w podatku od sprzedaży detalicznej – zwalczanie unikania opodatkowania, prawotwórstwo, dyskryminacja? (wyrok WSA w Warszawie z 26.05.2021, III SA/Wa 2348/20, wyrok nieprawomocny), VII Toruński Przegląd Orzecznictwa Podatkowego, 4-5 marca 2022 r.
  • Zmiana przez organ odwoławczy, w decyzji utrzymującej w mocy decyzję organu I instancji, ustaleń organu I instancji a zasady postepowania podatkowego (wyrok NSA z 3.11.2021, I FSK 855/19),  VII Toruński Przegląd Orzecznictwa Podatkowego, 4-5 marca 2022 r.
  • „Czy lepsze jest wrogiem dobrego? O tym czy podatek CIT po polskim ładzie stanie się bardziej sprawiedliwy?”, Warszawa 16 grudnia 2021, Ogólnopolska Konferencja „Polski Ład”, KIDP
  • Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 17 grudnia 2020 r. w sprawie Franck (C-801/19), Toruń 13 marca 2021, VI Toruński Przegląd Orzecznictwa Podatkowego
  • Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania w świetle dotychczasowej praktyki i zmian legislacyjnych, Łódź 14 grudnia 2020 r, 146 Konferencja podatkowa
  • Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Finanse publiczne a Konstytucja” – Łódź, 18 października 2019 r. (Referat naukowy: Konstytucyjne uwarunkowania zasady prymatu wykładni językowej w prawie podatkowym)
  • II Krakowska Ogólnopolska Konferencja Naukowa Prawa Podatkowego „Prawo podatkowe w systemie prawa. Międzygałęziowe związki norm i instytucji prawnych” – Kraków, 15-16 czerwca 2019 r. (Referat naukowy: Wybrane problemy konstytucyjności klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania)
  • Uszczelnianie systemu podatkowego – dokąd zmierzamy? – Warszawa, 21 maja 2019 r. (Referat naukowy: Klauzule ogólne a szczegółowe przeciwko unikaniu opodatkowania – art. 22c ustawy o CIT a GAAR)
  • Forum Podatkowe Poznań 2019 – Poznań, 13-14 maja 2019 r. (Referat naukowy: Gdy fiskus czyha na błąd …, czyli czy i jak uczciwy przedsiębiorca powinien chronić się przed zarzutem nadużycia w podatku VAT)
  • Bezskuteczność czynności prawnych w prawie upadłościowym i restrukturyzacyjnym – Poznań, 18 maja 2018 r.  (Referat naukowy: Skutki podatkowe czynności względnie bezskutecznych)
  • I Przedkongresowa Konferencja IFA GAAR & WHT – Warszawa, 28 września 2017 r. (Referat naukowy: Dotychczasowa praktyka stosowania GAAR)
  • Arbitraż i Mediacja w teorii i praktyce – Nowy Tomyśl, Polska – 17 kwietnia 2015 r. (Referat naukowy: Wybrane zagadnienia związane z opodatkowaniem arbitrów/sędziów sądów polubownych)
  • Prawo własności – czy rzeczywiście takie święte – Obrzycko, Polska – 1-12 lipca 2013 r. (Referat naukowy: Безопасность депозитов в связи с киприйским банковым налогом)
  • New trends in Private Law – Irkuck, Federacja Rosyjska – 20-29 sierpień 2012 r. (Referat naukowy: Практические аспекты связанные с функционированием командитно-акционерного товарищества)
  • Prawo i kultura w globalnym świecie – Petersburg, Federacja Rosyjska – 27 czerwiec- 6 lipiec 2012 r. (Referat naukowy: New trends in Company Law – the cell segregated company)

• [2022-…]Członek Stowarzyszenia Naukowego Prawa Podatkowego
• [2017-….] Członek International Fiscal Association – oddział w Polsce